Güneşin Altın Işıkları Altında Cildinizi Koruyun: Güneş Kremleri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yaz aylarının vazgeçilmezi güneşin altında keyifli vakit geçirirken, cildimizi korumak da büyük önem taşıyor. Her ne kadar güneşlenmek keyif verici olsa da güneşten gelen ışınlar, özellikle ultraviyole (UV) ışınları, deri üzerinde hem olumlu hem de olumsuz etkilere sahip olabilir.
İşte deri için güneş ışınlarıyla ilgili bazı önemli bilgiler:
- Olumlu Etkiler:
- Güneş ışığı, D vitamini sentezini tetikler, bu da kemik sağlığı ve hormon yapımı için önemlidir. Ayrıca bağışıklık sistemini de olumlu etkiler.
- Bazı deri hastalıklarında, örneğin sedef hastalığında, güneş ışığı terapötik bir etki gösterebilir.
- Güneş ışığına maruz kalmak, seratonin sentezini arttırabilir ve duygu durumumuzu iyileştirebilir.
- Güneş ışığı, sirkadiyen ritmi(biyolojik ritim) desteklediğinden uyku düzenimizi etkiler, daha kaliteli bir uyku sağlayabilir.
- Olumsuz Etkiler:
- Uzun süreli ve yoğun güneş maruziyeti, deride hasara yol açabilir. Bu hasarlar, derinin erken yaşlanmasına, lekelenmelere ve deri kanserine neden olabilir.
- UVB ışınları, güneş yanıklarına ve deri kanserlerinin en tehlikelisi olan melanoma riskini artırabilir.
- UVA ışınları, derinin alt katmanlarına zarar verebilir ve yaşlanma belirtilerine yol açabilir.
- IR (Infrared) ışınları, ciltte ısı üreterek erken yaşlanma ve cilt hasarına katkıda bulunabilir
- Korunma Yolları:
- Güneş koruyucu kremler kullanarak özellikle UVA ve UVB ışınlarına karşı korunmak önemlidir. En az 15 faktörlü güneş koruyucu krem losyon ve jel kullanılmalı ve her iki saatte bir yenilenmelidir.
- Güneşin en yoğun olduğu saatlerde (genellikle öğlen saatleri) dışarıda bulunmaktan kaçınmak gerekir.
- Koruyucu giysiler, şapkalar ve güneş gözlükleri ile fiziksel koruma sağlamak da etkilidir.
Peki Güneş Koruyucu Kremleri seçerken nelere dikkat etmeliyiz? Koruyuculuğunu nasıl anlayacağız?
Güneş kremleri, cildi güneşin zararlı ultraviyole (UV) ışınlarından korumak için tasarlanmıştır ve genellikle iki ana kategoriye ayrılır: kimyasal ve fiziksel filtreler. Kimyasal filtreler, cilde uygulandığında UV ışınlarını emerek çalışır ve avobenzone ve oktokrilen gibi çok farklı aktif bileşenler içerir. Fiziksel filtreler ise, güneş ışınlarını yansıtarak cilde ulaşmasını engeller, çinko oksit, titanyum dioksit gibi.
Öncelikle güneş ışınlarının çeşitlerini bilelim ki; güneş koruyucumuz hangisine karşı koruma sağlıyor onu öğrenelim.
Güneş ışınları, genellikle üç ana ultraviyole (UV) kategorisinde sınıflandırılır: Bunlar UV-A, UV-B ve UV-C ışınlarıdır.
- UV-A (Uzun Dalga): Güneşten yayılan UV ışınlarının yaklaşık %95’ini oluşturur ve derinin alt katmanlarına kadar nüfuz edebilir. Bu ışınlar, cilt yaşlanmasına ve bazı durumlarda cilt kanserine yol açabilir.
- UV-B (Orta Dalga): Güneşten yayılan UV ışınlarının yaklaşık %5’ini oluşturur ve cilt yanıklarına neden olabilir. Ayrıca, cilt kanseri riskini artırabilir ve D vitamini sentezinde önemli bir rol oynar.
- UV-C (Kısa Dalga): Bu ışınlar, stratosferdeki ozon tabakası tarafından tamamen bloke edilir ve yeryüzüne ulaşmaz. Bu nedenle, doğal olarak yeryüzündeki canlılar için bir tehdit oluşturmaz.
- IR (Infrared) Işınları: Bir de IR Işınları vardır. IR ışınlarına, yani kızılötesi radyasyona, günlük yaşamımızda birçok farklı şekilde maruz kalırız. Bu IR ışınlarını kaynağı güneş olabildiği gibi çeşitli elektronik cihazlar, bazı ısıtıcı cihazlar, tıbbı uygulamalar olabilir.
Nedir bu SPF?
Güneş kremlerinin koruyuculuğunu gösteren ibareler arasında SPF (Sun Protection Factor) en yaygın olanıdır ve UVB ışınlarına karşı koruma seviyesini ifade eder.
SPF (Sun Protection Factor), güneş kreminin UVB ışınlarına karşı ne kadar koruma sağladığını gösterir. SPF değeri, güneş kreminin cildi güneş yanığına neden olan UVB ışınlarından ne kadar iyi koruduğunu ifade eder. Sanıldığının aksine aslında SPF 30 ve SPF 50 arasında öyle çok büyük bir fark yoktur. Şöyle ki,
- SPF 30: Yaklaşık %97 UVB koruması sağlar ve günlük kullanım için uygundur.
- SPF 50: Yaklaşık %98 UVB koruması sağlar ve yüksek yoğunluklu güneş ışığı altında uzun süre kalacaklar için idealdir.
- SPF 50+: %98’den fazla UVB koruması sunar ve çok hassas ciltler için önerilir.
Ancak, UVA ışınlarına karşı koruma sağlayan ve PA+ derecelendirmesi ile belirtilen filtreler de bulunmaktadır.PA derecelendirmesi, UVA ışınlarına karşı koruma seviyesini gösterir ve PA+, PA++, PA+++ şeklinde artan koruma seviyelerini ifade eder.
IR (Infrared) koruması, güneş kremlerinde daha yeni bir konsepttir ve güneşin infrared ışınlarına karşı koruma sağlar. Infrared ışınları, ciltte ısı üreterek erken yaşlanma ve cilt hasarına katkıda bulunabilir. IR koruması sağlayan güneş kremleri, bu ışınların cilde zarar vermesini önlemeye yardımcı olur. IR ışınlarına karşı koruma sağlayan güneş koruyucuların etiketi üzerinde IR koruması olarak belirtilir.
Güneş kremi seçerken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar şunlardır:
- SPF Seviyesi: Güneş koruma faktörü (SPF), güneş kremi tarafından sağlanan korumanın ölçüsüdür. Açık tenli kişiler için genellikle SPF 30 veya daha yüksek, koyu tenli kişiler için ise SPF 15 yeterli olabilir.
- Geniş Spektrum Koruma: UVA ve UVB ışınlarına aynı zamanda IR ışınlarına karşı koruma sağlayan ürünleri tercih etmelisiniz.
- Suya Dayanıklılık: Yüzme veya terleme durumlarında, suya dayanıklı güneş kremleri tercih edilmelidir.
- Cilt Tipine Uygunluk: Yağlı, kuru, hassas veya karma cilt tipleri ve lekelenmeye eğilimli için özel olarak formüle edilmiş güneş kremleri bulunmaktadır. Ayrıca bebek ve çocuklar için fiziksel(mineral) filtreli ürünler tercih edilmelidir.
- İçerik: Kimyasal veya mineral içerikli kremler arasında seçim yapın. Alerjilerinize karşı dikkatli olun ve paraben, oksibenzon gibi kimyasal koruyucular içermeyen temiz içerikli ürünleri tercih edin.
- Tarih: Güneş kreminin üretim ve son kullanma tarihlerine dikkat edin. Etkinliği zamanla azalabileceği için eski ürünlerden kaçının.
- Yeniden Uygulama Kolaylığı: Kullanımı kolay ve taşınabilir ambalajlı ürünleri tercih edin.
Güneş Kremi Kullanırken dikkat edilmesi gerekenlerden bazıları ise şunlardır:
- Güneşe çıkmadan 30 dk önce uygulayın. Sadece açık havada olduğunuzda değil kapalı alanlarda da aydınlatmalardan ve ekranlardan gelen ışınların cildinizde lekelenmelere ve yaşlanmalara neden olabileceğini unutmayın.
- Kullanmadan önce çalkalayın.
- Sadece yüze değil vücuda da uygulayın. Özellikle boyun ve açıkta kalan vücut bölgelerine de sürmeyi unutmayın.
- Güvenilir olmayan ürünleri kullanmayın, cildinizi riske atmayın.
- Gün içinde güneş kreminizi tekrarlayın.
- Yüzünüz için iki parmak kuralını uygulayın. Sırası ile temizleme, tonikleme,serum, nemlendirici aşamalarından sonra güneş koruyucunuzu iki parmak kuralı ile yüzünüze uygulayın. Eğer makyaj yapıyorsanız güneş kremi üzerine makyaj yapabilirsiniz.
- Gün sonunda mutlaka ama mutlaka çift fazlı temizleyici ya da misel su ile temizleme yapın, komedon ve akne oluşumunun önüne geçmiş olacaksınız.
- Sadece yazın değil her mevsim güneş koruyucu kullanmanız gerektiğini; geçen yazdan kalan güneş koruyucunuzun filtrelerinin muhtemelen özelliğini yitirdiğini ve maalesef bu yaz sizi koruyamayacağını da unutmayın.
Güneş kreminin yanı sıra, güneşten koruyucu giysiler giymek, şapka ve güneş gözlüğü kullanmak, güneş ışınlarının en yoğun olduğu saatlerde (10:00-16:00) güneşlenmekten kaçınmak ve bol su içmek de önemlidir.
Güneşten korunma, cilt sağlığını korumak ve cilt kanseri riskini azaltmak için hayati öneme sahiptir. Güneşin zararlı etkilerinden korunmak için günlük hayatta alınabilecek önlemler, uzun vadede cildin sağlığını korumaya yardımcı olacaktır.
Unutmayın : Güneşten korunma alışkanlıklarınızı erken yaşta edinmek ve bunları yaşam boyu sürdürmek, cilt sağlığınız için en iyi yatırımdır.
- kirkbirsaglik
